ثبات نرخ بهره بین‌بانکی کانادا؛ تردیدها در مسیر مهار تورم و رشد اقتصادی 1404/01/27 نظرات: ثبات نرخ بهره بین‌بانکی کانادا؛ تردیدها در مسیر مهار تورم و رشد اقتصادی اتاوا | ۱۶ آوریل ۲۰۲۵ – بانک مرکزی کانادا در بیانیه سیاست پولی ماه آوریل، اعلام کرد که نرخ بهره شبانه را بدون تغییر در سطح ۵.۰۰ درصد نگه می‌دارد. این تصمیم، که پیش‌بینی اکثر اقتصاددانان را تأیید می‌کرد، در حالی اتخاذ شد که داده‌های تورمی اخیر از کاهش تدریجی رشد قیمت‌ها حکایت دارند، اما نه به اندازه‌ای که شرایط برای کاهش نرخ بهره فراهم باشد. نرخ بهره بین‌بانکی چیست و چرا اهمیت دارد؟ نرخ بهره بین‌بانکی (Interbank Rate)، نرخی است که بانک‌ها برای وام‌دادن پول به یکدیگر در بازار بین‌بانکی کوتاه‌مدت پرداخت می‌کنند. این نرخ مستقیماً از نرخ شبانه تعیین‌شده توسط بانک مرکزی تأثیر می‌پذیرد و پایه‌ای برای نرخ‌های سود وام‌ها، سپرده‌ها و سایر ابزارهای مالی در اقتصاد محسوب می‌شود. با ثابت ماندن نرخ سیاستی بانک مرکزی، نرخ بین‌بانکی نیز در محدوده ۵.۰۵ تا ۵.۱۵ درصد باقی مانده است که یکی از بالاترین سطوح در دو دهه اخیر به شمار می‌آید. دلایل تصمیم بانک مرکزی برای عدم کاهش نرخ بهره تورم هنوز کاملاً مهار نشده است با اینکه نرخ تورم سالانه از اوج‌های بالای ۸ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۲.۹ درصد رسیده، اما بانک مرکزی هشدار داده که قیمت‌ها در بخش‌هایی مانند مسکن، خدمات و انرژی همچنان در سطح بالایی باقی دارند. نگرانی از انتظارات تورمی مقامات پولی نگران‌اند که کاهش زودهنگام نرخ بهره، به تثبیت انتظارات تورمی لطمه بزند و موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد. داده‌های مبهم رشد اقتصادی رشد اقتصادی کانادا در سه‌ماهه اخیر تنها ۰.3 درصد گزارش شده که نشان‌دهنده کاهش سرعت فعالیت‌های اقتصادی است. با این حال، بانک مرکزی تصمیم دارد همچنان اولویت را به کنترل تورم بدهد. پیامدهای اقتصادی ثبات نرخ بهره بین‌بانکی ۱. فشار بر خانوارها و مصرف‌کنندگان نرخ‌های بالای بهره، به افزایش هزینه‌های وام‌های مسکن و وام‌های مصرفی منجر شده و قدرت خرید خانواده‌ها را کاهش داده است. بسیاری از خانوارها برای تمدید وام‌های با نرخ شناور، با اقساط ماهانه به‌مراتب بالاتری مواجه می‌شوند. ۲. افزایش هزینه‌های تأمین مالی برای کسب‌وکارها شرکت‌ها به‌ویژه در بخش‌های کوچک و متوسط، با هزینه‌های اعتباری بالا مواجه هستند و این موضوع مانعی برای سرمایه‌گذاری و استخدام جدید شده است. ۳. تأثیر بر بازار مسکن بازار مسکن که پس از دوره رونق پاندمی با سردی مواجه شده بود، در وضعیت رکود نسبی باقی مانده است. نرخ‌های وام بالا باعث کاهش تقاضا برای خرید ملک شده و به افت نسبی قیمت‌ها در برخی شهرهای بزرگ انجامیده است. ۴. اثر بر نرخ ارز و صادرات حفظ نرخ بهره بالا در کانادا نسبت به سایر اقتصادهای پیشرفته (مثل آمریکا و اروپا) باعث تقویت دلار کانادا شده است. این موضوع اگرچه جذابیت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دلاری را افزایش می‌دهد، اما قدرت رقابت صادرکنندگان کانادایی را کاهش می‌دهد. ۵. تأثیر بر بازار کار با افت فعالیت‌های اقتصادی، رشد اشتغال نیز کند شده و نرخ بیکاری به حدود ۶.۴ درصد رسیده است. تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که اگر نرخ‌های بهره بالا تداوم یابد، ممکن است شاهد موج اخراج نیرو در برخی صنایع حساس باشیم. چشم‌انداز سیاست پولی در ادامه سال ۲۰۲۵ با توجه به روند نزولی تورم و ضعف نسبی رشد اقتصادی، برخی اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که بانک مرکزی کانادا ممکن است در نیمه دوم سال ۲۰۲۵، اولین کاهش نرخ بهره را اجرایی کند. اما این تصمیم به شدت به داده‌های تورمی آینده، روند اشتغال و میزان اطمینان از کاهش پایدار قیمت‌ها بستگی دارد. جمع‌بندی نهایی در شرایط فعلی، بانک مرکزی کانادا در مسیر ظریفی بین مهار تورم و حفظ رشد اقتصادی حرکت می‌کند. تصمیم به تثبیت نرخ بهره بین‌بانکی نشان از ادامه سیاست محتاطانه دارد؛ سیاستی که اگرچه می‌تواند انتظارات تورمی را کنترل کند، اما فشار قابل‌توجهی بر مصرف‌کنندگان، بازار مسکن، کسب‌وکارها و بازار کار وارد می‌کند. در هفته‌ها و ماه‌های آینده، توجه فعالان بازار به گزارش‌های کلان اقتصادی و سخنان مقامات پولی خواهد بود تا بتوانند زمان‌بندی احتمالی تغییر مسیر سیاست‌های بهره‌ای را ارزیابی کنند.