🟣 سیاست‌های پولی و مالی چیست؟

سیاست‌های پولی و مالی مجموعه اقداماتی هستند که دولت‌ها و بانک‌های مرکزی برای کنترل نقدینگی، مهار تورم و حفظ رشد اقتصادی انجام می‌دهند.
دو نوع اصلی از این سیاست‌ها وجود دارد:

1. سیاست انقباضی (Contractionary Policy)

2. سیاست انبساطی (Expansionary Policy)

هر کدام از این سیاست‌ها بسته به شرایط اقتصادی کشور، اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند.

🔵 سیاست انبساطی چیست؟

سیاست انبساطی به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که دولت یا بانک مرکزی برای افزایش نقدینگی و رشد اقتصادی انجام می‌دهد.
هدف اصلی آن افزایش تقاضا، کاهش بیکاری و تحریک تولید است.

🔹 ابزارهای سیاست انبساطی

• کاهش نرخ بهره بانکی → افزایش تمایل مردم به دریافت وام و سرمایه‌گذاری.

• کاهش ذخایر قانونی بانک‌ها → افزایش توان وام‌دهی سیستم بانکی.

• افزایش هزینه‌های دولت → پروژه‌های عمرانی و اشتغال‌زایی.

• کاهش مالیات‌ها → افزایش قدرت خرید مردم و تحریک مصرف.

📈 نتیجه سیاست انبساطی

سیاست‌های انبساطی باعث رشد تولید، افزایش اشتغال و رونق اقتصادی می‌شوند، اما در صورت اجرای بیش از حد، ممکن است منجر به افزایش تورم شوند.

🔴 سیاست انقباضی چیست؟

سیاست انقباضی برعکس سیاست انبساطی است و با هدف کاهش نقدینگی، مهار تورم و تثبیت قیمت‌ها اجرا می‌شود.
زمانی که اقتصاد بیش از حد داغ یا دچار تورم بالا باشد، بانک مرکزی از این سیاست‌ها استفاده می‌کند.

🔹 ابزارهای سیاست انقباضی

• افزایش نرخ بهره بانکی → کاهش تقاضا برای وام و کنترل مصرف.

• افزایش نرخ ذخیره قانونی بانک‌ها → محدود شدن عرضه پول در بازار.

• کاهش هزینه‌های دولت → کاهش فشار تقاضا.

• افزایش مالیات‌ها → کاهش درآمد قابل خرج خانوارها.

📉 نتیجه سیاست انقباضی

اجرای سیاست‌های انقباضی باعث کاهش تورم، کنترل نقدینگی و ثبات مالی می‌شود، اما ممکن است در کوتاه‌مدت منجر به رکود یا افزایش بیکاری شود.

💡 مثال واقعی از سیاست‌های پولی

• سیاست انبساطی: در دوران رکود کرونا، بسیاری از کشورها نرخ بهره را کاهش دادند تا فعالیت اقتصادی دوباره رشد کند.

• سیاست انقباضی: در سال‌های اخیر، فدرال رزرو آمریکا با افزایش نرخ بهره، تورم را کنترل کرده است.

🧠 تحلیل سنتیمنتال و اثر روانی سیاست‌ها

در اقتصاد رفتاری، واکنش مردم و سرمایه‌گذاران به سیاست‌های پولی بسیار مهم است.
وقتی دولت سیاست انبساطی اتخاذ می‌کند، سنتیمنت بازار مثبت می‌شود چون انتظارات رشد اقتصادی افزایش می‌یابد.
اما در سیاست انقباضی، معمولاً سنتیمنت منفی شکل می‌گیرد، زیرا سرمایه‌گذاران انتظار کاهش بازدهی و رکود را دارند.